Spis treści:
- Enzybiotyki – mechanizm działania
- Polskie badania nad enzybiotykami
- Współpraca polsko-norweska
- Zastosowanie i przyszłość enzybiotyków
Enzybiotyki – mechanizm działania
Enzybiotyki to białka wytwarzane przez bakteriofagi, które niszczą ściany komórkowe patogennych bakterii, prowadząc do ich rozpadu. Ich kluczową zaletą jest selektywność – eliminują jedynie konkretne bakterie chorobotwórcze, pozostawiając naturalną mikroflorę nietkniętą.
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, do 2050 roku antybiotykooporność może powodować nawet 10 milionów zgonów rocznie. Konieczne jest więc opracowanie nowych terapii, a enzybiotyki wydają się jedną z najbardziej obiecujących opcji.
Ich dodatkową zaletą jest neutralność dla środowiska. Białka te ulegają naturalnemu rozkładowi, nie pozostawiając toksycznych odpadów.
Polskie badania nad enzybiotykami
W Polsce badania nad enzybiotykami prowadzi zespół dr hab. Izabeli Sabały z Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN. Ich nowatorski enzybiotyk skutecznie zwalcza gronkowca złocistego, w tym jego lekooporne szczepy, które są szczególnie niebezpieczne dla zdrowia publicznego.
Substancja działa poprzez połączenie fragmentów dwóch białek, co pozwala na selektywną eliminację bakterii z grupy gronkowców. Gronkowiec złocisty został sklasyfikowany przez WHO jako jeden z priorytetowych patogenów, wymagających pilnych działań.
- Nowatorska metoda opiera się na badaniach enzymów ściany komórkowej bakterii
- Jej skuteczność testowano na szczepach lekoopornych
- Enzybiotyki będą rozwijane w formie opatrunków, żeli i maści
Współpraca polsko-norweska
Projekt realizowany jest we współpracy polsko-norweskiej i finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Polska część badań skupia się na enzybiotykach, natomiast Norwegowie zajmują się bakteriocynami – białkami produkowanymi przez bakterie, które hamują wzrost innych drobnoustrojów.
Badania te mają na celu rozwój nowych metod walki z antybiotykoopornością. Zespół dr. hab. Jakuba Barylskiego z Uniwersytetu Warszawskiego przyczynił się do projektu, opracowując masową identyfikację enzymów przeciwbakteryjnych.
Zastosowanie zaawansowanych technik bioinformatycznych pozwoliło na selekcję aktywnych enzymów z jednej próbki, co znacznie przyspiesza badania.
Zastosowanie i przyszłość enzybiotyków
Enzybiotyki mogą znaleźć zastosowanie w leczeniu infekcji skórnych, trudno gojących się ran, oparzeń oraz odleżyn. Planowane jest opracowanie ich w formie dermokosmetyków, opatrunków oraz maści. Ich unikalna selektywność i bezpieczeństwo czynią je niezwykle obiecującymi.
W obliczu rosnącej oporności bakterii na antybiotyki takie odkrycia są niezwykle istotne. Naukowcy wierzą, że ich praca przyczyni się do rewolucji w medycynie. Dzięki międzynarodowej współpracy Polska odgrywa ważną rolę w tej dziedzinie, co zwiększa szanse na skuteczne rozwiązanie tego globalnego problemu.
źródło: Serwis Zdrowie